CÁC CÁCH XỬ LÝ CHẤT THẢI Y TẾ HIỆN NAY

Chất thải y tế là bất kỳ chất thải nào có chứa chất nhiễm trùng (hoặc vật liệu có khả năng truyền nhiễm). Bao gồm chất thải phát sinh từ các cơ sở y tế như văn phòng bác sĩ, bệnh viện, phòng khám nha khoa, phòng thí nghiệm, cơ sở nghiên cứu y khoa và phòng khám thú y. Chất thải y tế có thể chứa chất lỏng cơ thể như máu hoặc các chất gây ô nhiễm khác. Đạo luật Theo dõi Chất thải Y tế năm 1988 định nghĩa chất thải y tế là chất thải phát sinh trong quá trình nghiên cứu y học, xét nghiệm, chẩn đoán, tiêm chủng, hoặc điều trị cho người hoặc động vật. Một số ví dụ như thủy tinh, băng gạc, găng tay, các vật dụng sắc nhọn đã bị loại bỏ như kim hoặc dao mổ, gạc và khăn giấy.

Hiện nay, việc xử lý các chất thải y tế là thách thức lớn đối với các bệnh viện, cơ sở y tế. Mỗi loại rác thải y sinh sẽ có những phương pháp xử lý sau khi sử dụng khác nhau, bài toán đặt ra là làm thế nào để giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của cộng đồng.

Phân loại các chất thải y tế

Thuật ngữ chất thải y tế bao gồm rất nhiều sản phẩm phụ khác nhau của các ngành chăm sóc sức khỏe, tùy vào sự phân loại mà có các biện pháp xử lý rác thải y tế khác nhau.

Vật sắc nhọn: Là loại chất thải bao gồm tất cả các vật dụng qua da bao gồm kim tiêm, dao mổ, lancet, kính vỡ, dao cạo, ống tiêm, kim bấm, dây điện và trocar.
Chất thải truyền nhiễm: Bất cứ vật truyền nhiễm hoặc có khả năng truyền nhiễm đều thuộc loại này: bao gồm gạc, mô, chất bài tiết, thiết bị và vật dụng nuôi cấy thí nghiệm.
Phóng xạ: Bao gồm các chất lỏng xạ trị không sử dụng, chất lỏng phóng xạ nghiên cứu thí nghiệm, các vật dụng bị nhiễm chất lỏng này.
Bệnh lý: Chất lỏng, mô, máu, bộ phận cơ thể, chất lỏng của cơ thể và các xác động vật bị nhiễm bệnh thuộc loại rác thải này.
Dược phẩm: Nhóm này bao gồm tất cả các vắc-xin và thuốc chủng bị nhiễm bệnh chưa sử dụng hết hạn, và / hoặc bị ô nhiễm. Nó cũng bao gồm kháng sinh, thuốc tiêm, và thuốc viên.
Hóa chất: Là các chất tẩy rửa, dung môi dùng trong phòng thí nghiệm, pin và kim loại nặng từ các thiết bị y tế như thủy ngân từ nhiệt kế bị vỡ.
Chất thải độc hại: Là một dạng chất thải y tế có tính độc hại cao gây ung thư, gây quái thai, hoặc gây đột biến. Nó có thể bao gồm các loại thuốc gây độc tế bào dùng cho điều trị ung thư.
Chất thải y tế tổng hợp không được quy định: Còn được gọi là chất thải không nguy hại, loại này không gây ra bất kỳ sự nguy hiểm hóa học, sinh học, vật lý hoặc phóng xạ nào

Các cách xử lý chất thải thông dụng trong y tế hiện nay:

Thiêu hủy: Phương pháp phổ biến nhất để xử lý rác thải y tế hiện nay. Mặc dù vậy, phương pháp này lại gây ra hậu quả xấu cho môi trường, bên cạnh đó là không thể xử lý toàn bộ chất độc trong lượng khói bay ra sau khi đốt. Phương pháp thiêu hủy còn có chi phí cao, tốn thời gian trong việc xử lý muội than để lại.

Sử dụng nhiệt ướt: Đây là công nghệ sử dụng trong nồi hấp tiệt trùng. Khi đó, nhiệt độ trong buồng hấp được đẩy lên tối thiểu là 121 độ C, được duy trì kết hợp với áp suất trong buồng sẽ tiêu diệt toàn bộ vi khuẩn, bảo tử, vi sinh vật gây hại. Tuy nhiên, các loại thuốc, dược phẩm, hóa chất không thể sử dụng phương pháp này.

Xử lý bằng hóa chất: Phương pháp này phù hợp với các chất thải lỏng như máu, nước thải bệnh viện. Cũng có thể sử dụng cho chất thải rắn, tuy nhiên điều này sẽ đem lại nhiều nhược điểm như bị ăn mòn, biến dạng,.. Tiệt trùng bằng hóa chất phụ thuộc vào điều kiện hoạt động, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho môi trường xung quanh nếu không xử lý đúng quy trình. Chi phí sử dụng cao cộng thêm ảnh hưởng đến sức khỏe con người trong quá trình vận hành.

Chiếu xạ vi sóng: Sử dụng tần số để tiêu diệt vi sinh vật: Vi sóng làm nóng nước thải tiêu diệt các yếu tố lây nhiễm. Với rác thải rắn, vật liệu được cắt nhỏ, sau đó làm ẩm để chiếu xạ tiệt trùng trong 20 phút. Nhược điểm: chi phí đầu tư và vận hành khá cao, không xử lí được kim loại và tiềm ẩn nhiều rủi ro liên quan tới công nghệ vi sóng

Chôn lấp: Đây là giải pháp tình thế để tránh lây nhiễm mầm bệnh ra bên ngoài. Tuy nhiên lại ẩn chứa nhiều nguy cơ gây hại tới môi trường và sức khỏe con người do việc chôn lấp không đúng quy trình gây ra tình trạng lây truyền dịch bệnh, ô nhiễm môi trường đất, nước,.. ảnh hưởng môi trường sống của cư dân xung quanh.

Thạch hóa: Quá trình trơ hóa rác thải y tế cùng xi măng giúp giảm thiểu được tối đa lượng chất độc ra ngoài môi trường. Phù hợp với dược phẩm và các thiết bị có hàm lượng kim loại nặng cao. Phương pháp này không tốn nhiều chi phí, cũng không cần người vận hành hiểu kỹ thuật.

Thực tiễn tốt nhất cho xử lý chất thải y tế

Nhân viên y tế có thể tránh được hầu hết các vấn đề về chất thải y tế bằng cách tuân thủ đúng các thao tác khi làm việc. Nhân viên nên biết quy định, sau đó phân loại và bỏ chất thải vào thùng chứa theo màu sắc quy định. Thùng chứa chất thải phải được dán nhãn tùy thuộc vào loại của nó, và các tài liệu hướng dẫn phải kèm theo tất cả thùng chứa trong quá trình vận chuyển. Một công ty xử lý chất thải y tế đáng tin cậy có thể giúp một cơ sở thực hiện các biện pháp tốt nhất để làm việc.

Hiểu luật về chất thải y tế. Chất thải y tế được quy định bởi DOT, EPA, OSHA, và DEA. Điều quan trọng là phải nhận thức được tất cả các hướng dẫn từ mỗi cơ quan khi chuẩn bị, vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại
Phân loại chất thải y tế một cách chính xác. Xác định loại chất thải mà bạn đang xử lý là bước đầu tiên để loại bỏ nó một cách hợp lý. Tránh để chất thải không nguy hại vào phần còn lại để tránh lãng phí.
Phân loại rác. Chất thải phải được phân loại thành các loại khác nhau, bao gồm cả vật sắc nhọn, dược phẩm, hóa chất, bệnh lý và không nguy hại. Chất thải y tế có kiểm soát đi trong túi đỏ. Các vật sắc nhọn trước khi cho vào các túi này phải được đưa vào các hộp chứa chống thủng.
Sử dụng thùng chứa chất thải y tế đúng. Đặt tất cả rác thải vào thùng chứa đã được phê duyệt tùy thuộc vào cách phân loại. Một số chất thải có thể đi trong các thùng carton được chứng nhận, trong khi các chất thải khác được đặt trong các bồn đặc biệt hoặc thậm chí khóa chặt để vận chuyển.
Chuẩn bị bình chứa đúng cách. Bao bì và túi đựng chất thải y tế phải được buộc kín để vận chuyển, sau đó đóng gói theo các quy định về hạn chế về trọng lượng của DOT. Các thùng chứa phải được cất trong khu vực an toàn, khô ráo trước khi đón hoặc vận chuyển. Cần thiết phải dán nhãn đúng cách tất cả các chất thải trước khi vận chuyển.
Bao gồm các tài liệu đúng. Tài liệu hướng dẫn về chất thải y tế là rất quan trọng để bảo vệ cả nhà cung cấp và công ty xử lý chất thải. Các giấy tờ phù hợp phải kèm theo mỗi thùng chứa và bao trong suốt quá trình.
Sử dụng mã màu xử lý chất thải y tế. Hệ thống mã hoá màu sắc để phân loại chất thải đòi hỏi tất cả các vât sắc nhọn phải đi trong các thùng chứa sinh học nguy hiểm. Chất thải sinh học nguy hại được đựng trong túi đỏ và hộp chứa. Hộp chứa màu vàng là chất thải hóa học, trong khi chất thải dược phẩm đi vào trong hộp đen chứa chất nguy hiểm và màu xanh cho tất cả các loại khác. Chất thải phóng xạ như Fluorine-18 hoặc Iodine-131 được đặt trong các thùng chứa được che chắn có ký hiệu phóng xạ.
Thuê công ty xử lý chất thải phù hợp. Nhiều cơ quan điều chỉnh, các mối nguy khác nhau, và một số loại chất thải khác nhau tạo ra một thách thức khó khăn cho nhân viên y tế. Hợp tác với một nhà cung cấp đáng tin cậy thường rất quan trọng.